İhbar Tazminatı Hakkında Sık Sorulan Sorular

İhbar tazminatı zamanaşımı süresi kaç yıldır?

İş sözleşmesi, 25.10.2017 tarihinden sonra sonlandırılmışsa, sözleşmenin sonlandırıldığı tarihten itibaren 5 yıl geçmekle ihbar tazminatı zamanaşımına uğrar.

 

Sözleşme bu tarihten önce sonlandırılmışsa, zamanaşımı süresi 10 yıldır. Şayet, 10 yıllık sürenin dolmasına 25.10.2017 tarihi itibariyle 5 yıldan az kalmışsa 10 yılın dolması ile; 5 yıldan uzun süre kalmışsa 5 yılın dolması ile zamanaşımına uğrar. ( 7036 Sayılı Kanun )

İhbar tazminatı tavan tutarı ne kadar?

İhbar tazminatı aylık giydirilmiş brüt ücret tutarında tavan ücret uygulaması bulunmamaktadır. Kıdem tazminatında, 2020 yılı için 6.730.15 TL olarak belirlenen tavan tutar ihbar tazminatında yoktur. İşçinin brüt ücreti 50.000,00 TL ise bu tutar üzerinden ihbar tazminatı hesaplanır. Kıdem tazminatında ise 50.000,00 TL üzerinden hesaplanmak yerine, 6.730.15 TL tavan tutar üzerinden hesaplama yapılır.

İhbar tazminatı faizi ne kadar?

İhbar tazminatı alacağına, işverenin temerrüde düşürüldüğü tarihten yani ihtarname gönderilmişse bu tarihten, gönderilmemişse arabuluculuğa başvurulduğu tarihten veya icra takibine başlandığı günden itibaren yasal yıllık % 9 faiz uygulanır.

İhbar tazminatı nasıl hesaplanır?

İşçinin brüt ücretinin günlük tutarına, eklenmesi gereken diğer maddi yardım ve ödemelerin günlük tutarının eklenmesi ile oluşan giydirilmiş günlük brüt ücret bulunur. Bu tutar ile kıdem süresine göre belirlenen ihbar öneli gün sayısı çarpılır. Çıkan sonuçtan % 15 gelir vergisi ile damga vergisi kesintisi yapılır.

Maaşı geç ödenen işçi sözleşmeyi feshederse ihbar tazminatı alabilir mi?

Alamaz. İşveren, ödemesi gereken aylık ücreti, kararlaştırılan zamanda ve tam olarak ödemek zorundadır. İşverenin, ücreti gecikmeli, eksik ya da başkaca koşullara aykırı olarak ödemesi halinde işçi sözleşmeyi haklı nedenle feshederek kıdem tazminatına hak kazanabilir fakat sözleşmeyi kendisi fesheden taraf işçi olduğu için ihbar tazminatına hak kazanamaz.

İşyerinin taşınması halinde, işe gitmeyen işçi ihbar tazminatı alabilir mi?

İş Kanunu, işveren tarafından iş sözleşmesinde esaslı değişiklik yapılması halinde bunun yazılı olarak işçiye bildirilmesini zorunlu kılar. İşçi altı iş günü içerisinde yazılı olarak değişikliği kabul ettiğini bildirmez ise değişiklik işçiyi bağlamaz. İşçinin bu durumda yeni işyerine gitmemesi eylemli fesih olarak kabul edilmekte ve haklı fesih sayılmaktadır. İşçinin bu durumda kıdem tazminatına hak kazanacağı kabul edilmekte fakat sözleşmeyi kendisi feshettiği için ihbar tazminatına hak kazanamayacağı kabul edilmektedir. İşçinin yeni işyerine gitmediği takdirde sözleşme işveren tarafından da feshedilebilir. İşveren tarafından feshedilmesi halinde; işverenin başka bir haklı nedene dayanması mümkün değilse, işçi hem kıdem hem de ihbar tazminatına hak kazanır.

Görev tanımı değiştirilen işçi istifa ederse ihbar tazminatı alabilir mi?

İş Kanunu, işveren tarafından iş sözleşmesinde esaslı değişiklik yapılması halinde bunun yazılı olarak işçiye bildirilmesini zorunlu kılar. İşçi altı iş günü içerisinde yazılı olarak değişikliği kabul ettiğini bildirmez ise değişiklik işçiyi bağlamaz. İşçinin bu durumda yeni görev tanımına aykırı davranma ve iş görmekten çekinme hakkı bulunmaktadır. İşçinin bu eylemi tek başına eylemli fesih sayılamaz ise de; yeni görev tanımına uygun iş görmeye zorlanması halinde işyerini terk etmesi artık eylemli fesih sayılmalıdır. İşçinin bu durumlarda kıdem tazminatı hak kazandığı kabul edilmekte fakat sözleşmeyi kendisi sonlandırdığı için ihbar tazminatına hak kazanamamaktadır. Ayrıca iş görme borcunu yerine getirilmemesi nedeniyle işveren tarafından sözleşmenin sonlandırılması halinde de hem kıdem tazminatına hem de ihbar tazminatına hak kazanılır.

Çalışma süreleri değiştirilen işçi istifa ederse ihbar tazminatı alabilir mi?

İşyerinin taşınması, görev tanımının değiştirilmesi, çalışma şeklinin ve şartlarının değiştirilmesi konuları gibi işin niteliği ile ilgili konular hakkındaki açıklamalarımız çalışma süreleri için de geçerlidir. İş sözleşmesinde esaslı değişiklik yapılması halinde bunun yazılı olarak işçiye bildirilmesini zorunlu kılar. İşçi altı iş günü içerisinde yazılı olarak değişikliği kabul ettiğini bildirmez ise değişiklik işçiyi bağlamaz. Yeni çalışma saatlerine aykırı hareket eden işçi hakkında tutanak tutulması ve iş sözleşmesinin feshedilmesi işvereni kıdem tazminatı ödemek kurtarmayacağı gibi feshin haklı nedene dayanmaması nedeniyle ihbar tazminatı ödemekten de kurtarmaz.. İşçi sözleşmeyi eylemli olarak feshederse ihbar tazminatına hak kazanamaz.

Zorla ücretsiz izne çıkarılan işçi ihbar tazminatı alabilir mi?

İşçinin zorla ücretsiz izne çıkarılması ve bu konuda onayının alınmaması işveren tarafından gerçekleştirilen haksız fesih niteliğindedir. Bu durumda işçi kıdem tazminatına da ihbar tazminatına da hak kazanır.

Maaşına zam yapılmayan işçi istifa ederse ihbar tazminatı alabilir mi?

Alamaz. Ücret ödemelerine yapılacak yıllık zam miktarı Kanun’da düzenlenmemiştir. Haliyle, zam konusu, tarafların arasındaki anlaşmaya ve sözleşmeye bağlıdır. Taraflar arasındaki sözleşmede, her sene belli oranda zam yapılacağı yazılı iken zam yapılmıyorsa, bu durumda işçi sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir ve kıdem tazminatına hak kazanır. Fakat sözleşmede bu yönde bir düzenleme yer almıyorsa, zam yapılmaması ya da az zam yapılması işçiye fesih hakkı vermez. Ancak işyerindeki herkese ya da belli bir kesime zam yapılması halinde, eşit davranma yükümlülüğüne aykırı davranılması nedeniyle yine işçi tarafından sözleşme feshedilebilir ve kıdem tazminatına hak kazanılır. Fakat ihbar tazminatına yine hak kazanılamaz.

İşyeri devredilen işçi sözleşmeyi feshedebilir mi?

İşyerinin başka bir şirkete devri ya da şirketin hisselerinin başka bir gerçek kişiye devri; işçiye sözleşmeyi haklı nedenle feshetme hakkı vermez. İşçi bu durumda kıdem tazminatına da ihbar tazminatına da hak kazanamaz.

Emekli olan işçi ihbar tazminatı alabilir mi?

Sözleşmeyi fesheden taraf kıdem tazminatı alamaz. Emeklilik şartlarını karşılayan ve kendisine aylık bağlanan işçi, işyerinden bu gerekçe ayrıldığında kıdem tazminatına hak kazanır fakat ihbar tazminatı ödenmez.

Emeklilik prim gün sayısını dolduran işçiler ihbar tazminatı alabilir mi?

Sözleşmeyi fesheden taraf kıdem tazminatı alamaz. İşçi bu durumda kıdem tazminatı alabilir fakat ihbar tazminatı alamaz.

Doğum yapan işçi ihbar tazminatı alabilir mi?

Sözleşmeyi fesheden taraf kıdem tazminatı alamaz. İşçi bu durumda ihbar tazminatı alamaz. Fakat süt izni gibi izinlerin kullandırılmaması ya da doğum sonrası izninin kullandırılmaması halleri işçiye haklı nedenle sözleşmeyi feshetme imkanı verir.

Evlenen işçi ihbar tazminatı alabilir mi?

Evlenen kadın işçi, evlilik tarihinden itibaren bir yıl içerisinde iş sözleşmesini feshetmesi halinde kıdem tazminatına hak kazanır fakat sözleşmeyi fesheden taraf ihbar tazminatı alamaz.

Bedelli askerliğe giden işçi ihbar tazminatı alabilir mi?

Sözleşmeyi fesheden taraf kıdem tazminatı alamaz. İşçi bu durumda kıdem tazminatı alabilir fakat ihbar tazminatı alamaz.

Askere giden işçi ihbar tazminatı alabilir mi?

Sözleşmeyi fesheden taraf kıdem tazminatı alamaz. İşçi bu durumda kıdem tazminatı alabilir fakat ihbar tazminatı alamaz.

Vefat eden işçinin mirasçıları ihbar tazminatı alabilirler mi?

Vefat eden işçinin mirasçıları ihbar tazminatı talep edemezler. Fakat kıdem tazminatı talep edebilirler.

Malüllük aylığı alan işçi kıdem tazminatı alabilir mi?

Sözleşmeyi fesheden taraf kıdem tazminatı alamaz. İşçi bu durumda kıdem tazminatı alabilir fakat ihbar tazminatı alamaz.

Doğum yapan kadın işçiye ücretsiz izin kullandırılmaması halinde ihbar tazminatı ödenir mi?

İş Kanunu madde 74 ile kadın işçiye, doğum önce 8 hafta ve doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere toplamda 16 hafta yasal ücretli izin verilmesi zorunludur. Doğumda sonraki süreçte yasal ücreti iznin bitimi ile kadın işçi isterse 6 aya kadar ücretsiz izin talep edebilir. Bu durumda işveren ücretsiz izin vermek zorundadır. Ücretsiz izin verilmemesi halinde kadın işçinin işyerine gelmemesi eylemli fesih sayılmakta ve sözleşmeyi haklı nedenle feshettiği kabul edilerek, kıdem tazminatına hak kazandığına hükmedilmektedir. Fakat yine sözleşmenin işçi tarafından feshi söz konusu olacağından ihbar tazminatı hakkı doğmaz.

Fazla mesai ücretlerinin ödenmemesi nedeniyle sözleşme feshedilebilir mi?

İşçi, fazla mesai ücretlerinin ödenmesini talep ettiği halde, ücret ödemesi yapılmıyor ise, sözleşme haklı nedenle feshedilebilir. Bu durumda işçi kıdem tazminatına hak kazanır. İhbar tazminatına hak kazanamaz.

Hafta tatilinde çalışma yapılmasına rağmen ödeme yapılmaması nedeniyle sözleşme feshedilebilirse ihbar tazminatı alınabilir mi?

İşçi, hafta tatili ücretlerinin ödenmesini talep ettiği halde, ücret ödemesi yapılmıyor ise, sözleşmenin haklı nedenle feshedilebilir. Bu durumda işçi kıdem tazminatına hak kazanır, ihbar tazminatına hak kazanamaz.

Ulusal bayram veya genel bayram tatillerinde çalışma yapılmasına rağmen ödeme yapılmaması nedeniyle sözleşme feshedilebilir mi?

İşçi, ulusal bayram veya genel bayram tatili ücretlerinin ödenmesini talep ettiği halde, ücret ödemesi yapılmıyor ise, sözleşmenin haklı nedenle feshedilebilir. Bu durumda işçi kıdem tazminatına hak kazanır, ihbar tazminatına hak kazanamaz.

 

 

Av. Ecenur Tuncel Uyanık

Yazar, İzmir Barosu'na kayıtlı Avukat olup, aynı zamanda Türk Patent ve Marka Kurumu'na kayıtlı yetkili Marka Vekilidir. Marka Hukuku alanında çalışmalarını yoğunlaştırmıştır.