Kamu İhalesine İtiraz / Şikayet Başvurusu Süresi ve Usulü
1. Kamu İhalesine İtiraz ve Şikayet Kavramları
Kamu İhale Kanunu ve bu kanundan kaynaklanan uyuşmazlıklar idari yargılamalarda ciddi yer tutan bir konuma sahiptir. Kamu ihalelerinin hem hukuki hem de ihale konusuna ilişkin teknik altyapılarının karmaşık olduğu da dikkate alındığında, kamu ihalesi uyuşmazlıklarının en birincil gündemi usule ilişkin problemlerdir. Uygulamada genellikle kamu ihalesine “itiraz” tabiri kullanılsa da kamu ihale mevzuatında aslında “itiraz” adında bir yol bulunmamaktadır. İtiraz ismi ile kastedilen aslında “kamu ihalesini şikayet” yoludur. “Kamu ihalesine itiraz” ifadesi daha çok kullanılan ve bilinen bir ifade olduğundan buradan sonra “kamu ihalesini şikayet” tabiri anlamına gelmek üzere “kamu ihalesine itiraz” tabiri kullanılacaktır.
Kamu ihalesine itiraz nasıl yapılır, kamu ihalesine itiraz hangi sürede yapılır, kamu ihalesine itirazı kimler yapabilir, itiraz reddedilirse dava hangi sürede nerede açılır gibi onlarca soru bulunmaktadır. Bu makalede özellikle kamu ihalesine itiraz başvuruları usulü ve bunların süreleri açıklanacaktır. Kamu ihalesine itirazen şikayet başvurusu ayrı bir usul olup şu makalemizde incelenmiştir.
2. Kamu İhalesine İtiraz Süresi Ne Kadar?
Bir kamu ihalesine karşı başvurulabilecek ilk yol “şikayet” başvurusudur. Şikayet başvurusuna genellikle uygulamada “itiraz” ismi kullanıldığı için biz de anlaşılır olmak adına “itiraz” ismini kullanacağız. Kamu ihalesine itiraz başvuruları için 5 gün ve 10 gün olmak üzere iki farklı süre vardır.
2.1. Kamu İhalesine İtiraz Süresi 5 Gün Olan İhaleler
Kamu İhale Kanunu’nun 21. Maddesi uyarınca pazarlık usulünün uygulandığı kamu ihaleleri arasından; idare tarafından aşağıda sayılan haller uyarınca ivedi olarak yapılması kararlaştırılan ihalelerde yapılan işlemlere karşı itiraz / şikayet süresi 5 gündür. İdarenin aşağıda sayılan bentlere dayalı olarak ivedi pazarlık usulü kullandığı az görülür. Bu nedenle bu sürenin uygulamada yeri pek azdır.
-Doğal afetler, salgın hastalıklar, can veya mal kaybı tehlikesi gibi ani ve beklenmeyen veya
-Yapım tekniği açısından özellik arz eden veya
-Yapı veya can ve mal güvenliğinin sağlanması açısından ivedilikle yapılması gerekliliği idarece belirlenen hallerde veyahut
-İdare tarafından önceden öngörülemeyen olayların ortaya çıkması üzerine ihalenin ivedi olarak yapılmasının zorunlu olması.
-Savunma ve güvenlikle ilgili özel durumların ortaya çıkması üzerine ihalenin ivedi olarak yapılmasının zorunlu olması.
2.2. Kamu İhalesine İtiraz Süresi 10 Gün Olan İhaleler
Kamu İhale Kanunu’nun yukarıda sayılan 21. Maddesi’nin b ve c bentleri uyarınca ivedi pazarlık usulünün kullanılmasının kararlaştırılmadığı diğer tüm ihalelerde itiraz / şikayet süresi 10 gündür.
2.3. Kamu İhalesine İtiraz / Şikayet Süresi Ne Zaman Başlar?
-İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden,
-Ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın EKAP üzerinden e-imza kullanılarak indirildiği tarihten
-Zeyilnameye yönelik başvurularda ise zeyilnamenin bildirildiği tarihten,
-İhale işlemlerine yönelik başvurularda ise şikayete konu işlemin farkına varıldığı veya varılması gereken tarihten itibaren başlar.
2.4. Kamu İhalesine İtiraz / Şikayet Sürelerine Tatil Günleri Dahil Mi?
İtiraz / şikayet süresi tatil günlerinde de işlemeye devam eder. Fakat son başvuru günü tatil gününe denk gelmişse, ilk iş günü sonuna kadar ek süre bulunmaktadır.
2.5. Kamu İhalesine İtiraz En Geç Ne Zaman Yapılabilir?
-İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler 5 ve 10 günlük süreleri aşmamak üzere en geç ihale tarihinden veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.
-Diğer ihale işlemlerine karşı itiraz / şikayet başvuruları en geç sözleşme imzalanana kadar yapılabilir.
3. Kamu İhalesine İtiraz Nereye ve Nasıl Yapılır?
Şikayet başvuruları, elden veya posta yoluyla ya da EKAP üzerinden e-imza kullanılarak (e-şikayet) ihaleyi yapan idareye yapılır. Posta yoluyla yapılan başvurularda, başvuru tarihi, itiraz / şikayet dilekçesinin postaya verilme tarihidir.
4. Kamu İhalesine Kimler İtiraz Edebilir?
İhale sürecindeki işlem ve eylemlerin hukuka aykırı olduğu iddiasıyla aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından idareye itiraz / şikayet başvurusunda bulunulabilir.
5. Kamu İhalesine Kimler Hangi Gerekçelerle İtiraz Edebilir?
5.1. İstekli Olabilecekler Hangi Gerekçe ile Kamu İhalesine İtiraz Edebilir?
İstekli olabilecekler: ön yeterlik ve/veya ihale dokümanının verilmesi, ön yeterlik ve/veya ihale ilanında veya ön yeterlik ve/veya ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler ve/veya bu düzenlemeler ile idari uygulamalar arasındaki uyumsuzluklar hakkında kamu ihalesine karşı itiraz / şikayet başvurusunda bulunabilir.
5.2. Adaylar Hangi Gerekçe ile Kamu İhalesine İtiraz Edebilir?
Adaylar: belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan ihalelerde, ön yeterlik başvurularının sunulması, değerlendirmesi ve sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem ve eylemler hakkında;
-Belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan danışmanlık hizmet alımı ihalelerinde ise kısa listeye alınmış olmaları kaydıyla yukarıdaki işlemlerin yanında ayrıca/ek olarak ihale daveti ve/veya ihale dokümanının gönderilmesi, ihale dokümanında yer verilen düzenlemeler ve/veya bu düzenlemeler ile idari uygulamalar arasındaki uyumsuzluklar hakkında kamu ihalesine karşı itiraz / şikayet başvurusunda bulunabilir.
5.3. İstekliler Hangi Gerekçe ile Kamu İhalesine İtiraz Edebilir?
İstekliler: yeterlik başvurularının veya tekliflerin sunulması, değerlendirilmesi ve ihalenin sonuçlandırılmasına ilişkin idari işlem veya eylemler hakkında kamu ihalesine karşı itiraz / şikayet başvurusunda bulunabilir.
Daha fazla bilgi için info@kutelhukuk.com adresi üzerinden veya Whatsapp iletişim hattından iletişime geçebilirsiniz. 08.12.2020
Av. Kadir Uyanık
Yazar, İzmir Barosu'na kayıtlı Avukat olup, aynı zamanda Ticaret Hukuku alanında yüksek lisans eğitimi görmektedir. Çalışmalarını Ticaret Hukuku ve Şirketler Hukuku alanında yoğunlaştırmıştır.