Karşılıksız Çek Düzenleme Suçunun İnfazı Durduruldu

 

 

Giriş

Çek Kanunu madde 5 “çekle ilgili olarak “karşılıksızdır” işlemi yapılmasına sebebiyet veren kişi hakkında, hamilin şikâyeti üzerine, her bir çekle ilgili olarak, binbeşyüz güne kadar adli para cezasına hükmolunur.” hükmünü içermektedir. Söz konusu düzenleme uyarınca çek keşidecileri hakkında karşılıksız çek şikayeti nedeniyle önce adli para cezası, ödenmezse hapis cezası veriliyor.

 

İnfazlar Durduruldu

7226 sayılı Kanun’un 49. maddesi ile 25.03.2020 tarihinde 5941 sayılı Kanun’a Geçici 5. Madde eklenmiş ve karşılıksız çek suçu nedeniyle verilen hükümlerin infazı durdurulmuştur. 26.06.2020 tarihinde 7247 sayılı Kanun’un 11. maddesi ile infazın durdurulmasına ilişkin değişiklik yapılmış ve üç aylık ilk ödeme süresi 1 yıla çıkarılmıştır.

 

GEÇİCİ MADDE 5- 

(1) 5 inci maddede tanımlanan ve 24/3/2020 tarihine kadar işlenen suçtan dolayı mahkûm olanların cezalarının infazı, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla durdurulur. Hükümlü tahliye tarihinden itibaren en geç bir yıl içinde çek bedelinin ödenmeyen kısmının onda birini alacaklıya ödemek zorundadır. Kalan kısmını bir yıllık sürenin bitiminden itibaren ikişer ay arayla on beş eşit taksitle ödemesi durumunda mahkemece, ceza mahkumiyetinin bütün sonuçlarıyla ortadan kaldırılmasına karar verilir. İnfazın durdurulduğu tarihten itibaren en geç bir yıl içinde çek bedelinin ödenmeyen kısmının onda birinin ödenmediği takdirde alacaklının şikayeti üzerine mahkemece hükmün infazının devamına karar verilir. Hükümlü taksitlerden birini süresi içinde ilk defa ödemediği takdirde ödemediği bu taksit, sürenin sonuna bir taksit olarak eklenir. Kalan taksitlerden birini daha ödemediği takdirde alacaklının şikayeti üzerine mahkemece hükmün infazının devamına karar verilir.

(2) Hükmün infazının durdurulması hâlinde ceza zamanaşımı işlemez.

(3) Bu madde uyarınca infazı durdurulan kişi hakkında mahkemece Ceza Muhakemesi Kanununun 109 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (a) bendinde yer alan adlî kontrol tedbirine karar verilebilir.

(4) Bu madde uyarınca verilecek kararlarda, hükmü veren icra ceza mahkemesi yetkilidir. Mahkemece bu madde uyarınca verilecek tüm kararlar alacaklıya tebliğ edilir.

(5) Bu madde uyarınca verilecek kararlara karşı itiraz kanun yoluna gidilebilir. İtirazın incelenmesinde İcra ve İflas Kanununun 353 üncü maddesinin birinci fıkrasında belirlenen itiraz usulü uygulanır.

(6) Bu madde hükümleri her bir suç için ancak bir kez uygulanabilir.

 

İnfazı Durdurmak İçin Başvuru Yapılması Gerekmiyor

Karşılıksız çek suçu nedeniyle hakkında hüküm tesis edilen ve kararı kesinleşenlerin, infazın durdurulması için herhangi bir işlem yapması gerekmiyor. Mahkeme re’sen infazı durduruyor.

 

Yakalamalar Kalktı

İnfazın durdurulmasına ilişkin düzenleme uyarınca, hakkında hüküm verilenlerin yakalama kararları kaldırılmıştır.

 

Yurtdışına Çıkılabilir

Kanun, karşılıksız çek suçu nedeniyle hakkında yurtdışına çıkış yasağı tedbiri uygulananların, bu tedbirlerinin devamına karar verilebileceğini düzenlenmiştir. Mahkemelerin uygulamada genellikle bu tedbiri devam ettirmedikleri görülmektedir. Fakat adli kontrol tedbirinin devamına karar verilmesi halinde bu karara karşı itiraz etmek mümkündür.

 

Çek Düzenleme Yasağı Devam Ediyor

5941 sayılı Kanun’un 5. maddesi gereğince hakknda çek düzenleme yasağı kararı verilenlerin çek düzenleme yasağı devam etmektedir.

 

Çek Hesabı Açma Yasağı Devam Ediyor

5941 sayılı Kanun’un 5. maddesi gereğince hakknda çek hesabı açma yasağı kararı verilenlerin çek hesabı açma yasağı devam etmektedir.

 

İlk Taksit Ne Zaman Ödenecek ?

Kanun ilk taksidin, “infazın durdurulduğu tarihten itibaren en geç bir yıl içinde” ödenmesi gerektiğini vurgulamıştır. İnfazın durdurulduğu tarih mahkemelerin “ek karar” yazarak “infazı durdurduğu” tarihten başlayacaktır. Uygulamada bazı mahkemelerin ek kararı daha sonra yazsa bile infazın durdurulduğu tarihi 26.03.2020 tarihi olarak belirlediği görülmektedir. Bu nedenle kabaca ilk taksidin en geç 26.03.2021 tarihinde ödeneceği söylenebilir.

 

İlk Taksit Tutarı Ne Kadar Ödenecek ?

Kanun ilk taksit tutarının, “çek bedelinin ödenmeyen kısmının onda biri” olacağını düzenlemiştir. Bu tutara; vekalet ücreti ve diğer giderler dahil edilmemiştir.

 

İkinci Taksit Ne Zaman Ödenecek ?

En geç ilk taksidin ödenmesi gereken günü takip eden ikinci ayın sonuna kadar ikinci taksidin ödenmesi gerekir.

 

İkinci Taksit Ne Kadar Ödenecek?

İlk taksit tutarı ödenmese bile düşüldükten sonra, kalan tutarın 15’e bölünmesi ile bulunacak tutar ikinci taksit tutarı olacaktır.

 

İlk Taksit Tutarı Ödenmezse Ne Olur?

İlk taksit tutarının ödenmemesi halinde, bu taksit tutarı diğer taksitlerin sonuna “son taksit” olarak ertelenir. Eğer ikinci taksit de ödenmezse, bu kez alacaklının şikayeti üzerinde cezanın infazına devam edilir ve yakalama kararı ve yurtdışı yasağı ve benzeri uygulamalar ile tekrar karşılaşılabilir.

 

Daha fazla bilgi almak için info@kutelhukuk.com üzerinden mail yolu ile, whatsapp hattından veya telefon numarası üzerinden iletişime geçebilirsiniz.

 

Av. Ecenur Tuncel Uyanık

Yazar, İzmir Barosu'na kayıtlı Avukat olup, aynı zamanda Türk Patent ve Marka Kurumu'na kayıtlı yetkili Marka Vekilidir. Marka Hukuku alanında çalışmalarını yoğunlaştırmıştır.