Limited Şirket Ortaklarının SGK Borçlarından Sorumluluğu

1- SGK Borçlarından Sorumluluğa İlişkin Kanuni Düzenlemeler
 
1.1. 5510 sayılı Kanun'un 01.07.2008 tarihinde yürürlüğe giren 88. Maddesine göre;
“Kurumun sigorta primleri ve diğer alacakları haklı bir sebep olmaksızın bu Kanunda belirtilen sürelerde ödenmez ise tüzel kişiliği haiz işverenlerin şirket yönetim kurulu üyeleri de dahil olmak üzere üst düzeydeki yönetici veya yetkilileri ile kanuni temsilcileri Kuruma karşı işverenleri ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludur.”
 
1.2. 6183 sayılı Kanun'un 35. maddesine göre;
“Limited şirket ortakları, şirketten tamamen veya kısmen tahsil edilemeyen veya tahsil edilemeyeceği anlaşılan amme alacağından sermaye hisseleri oranında doğrudan doğruya sorumlu olurlar ve 6183 sayılı Kanun hükümleri gereğince takibe tabi tutulurlar.”
 
1.3. 6183 sayılı Kanun'un kanuni temsilcilerin sorumluluğu başlıklı mükerrer 35. Maddesine göre;
“Tüzel kişilerin … mal varlığından tamamen veya kısmen tahsil edilemeyen veya tahsil edilemeyeceği anlaşılan amme alacakları, kanuni temsilcilerin … şahsi mal varlıklarından bu Kanun hükümlerine göre tahsil edilir”
 
1.4. Özel Kanun Ayrımı ve Önemi
6183 sayılı Kanun, 506 sayılı ve 5510 sayılı Kanun'lara göre daha genel bir Kanun durumunda olup, uygulamada da benimsendiği üzere öncelik özel Kanun hükümlerine tanınacağından, özel kanun niteliğinde olan 506 sayılı Kanun'un 80. maddesi ve 5510 sayılı Kanun'un 88. maddesi uygulanmaktadır. Bu nedenle limited şirket yöneticileri yönünden 6183 sayılı Kanun yerine 5510 sayılı Kanun uygulanır.
 
2- Limited Şirket Ortaklarının SGK Borçlarından Sorumluluğu
 
2.1. Müdürlük Görevi ile İmza ve Temsil Yetkisi Olmayan Limited Şirket Ortağının Sorumluluğu
 
2.1.1. Sorumluluk Miktarı: Ortaklık Payı Oranı 
Şirkette müdürlük görevi veya imza ve temsil yetkisi bulunmayan şirket ortağı, Kurum’a olan şirket borcunun tamamından değil, şirketteki ortaklık payına oranlanarak tespit edilecek miktardan şahsi malvarlığı ile sorumludur. (6183 s. Kanun)
 
2.1.2. Şirketten Tahsil Edememe Şartı: Aranır
Kurum alacağının limited şirketin mal varlığından ve şirketle müteselsil sorumluluğu bulunan yöneticilerden tahsil edilemiyor olması en önemli şarttır. Bu şart, ortağın borcunu ikincil nitelikte kılmakta olup, ortağın takip edilebilmesi için Kurum’un şirkete ve yöneticilere karşı yürüttüğü takip işlemlerinin semeresiz kaldığının veya kalacağının açıkça anlaşılması gerekir.
 
2.1.3. Sorumluluk Dönemi ve Hisse Devirleri
Limited şirket ortağı hisse devredildikten sonra tahakkuk eden prim borçlarından sorumlu değildir. Fakat hisse devralan; hisse devralınmadan önce tahakkuk eden borçlardan da sorumludur. Hisse devreden ortak, hisse devrinden önce tahakkuk eden borç miktarından devir tarihinden sonra da borcun zamanaşımına uğrayacağı tarihe kadar sorumlu olmaya devam eder. SGK borçlarının şirket ortakları yönünden ne zaman zamanaşımına uğrayacağı ile ilgili bilgi almak için tıklayınız.
 
2.2. İmza ve Temsil Yetkisi Olan Limited Şirket Ortağının Sorumluluğu
 
2.2.1. Sorumluluk Miktarı: Borcun Tamamı
Kanuni düzenlemeye göre kanuni temsilciler ile üst düzey yöneticiler Kurum borçlarından müşterek ve müteselsil olarak sorumludur. Kanuni temsilci veya üst düzey yönetici olan limited şirket ortağı, prim borcunun tamamında bu sıfatla sorumlu olacaktır. Ortaklık sıfatı ile Kurum’a olun borcun yalnızca şirketteki ortaklık payı ile sorumluluğu varken, “kanuni temsilcilik” sıfatına sahip olması halinde artık borcun tamamında sorumlu olacaktır.
 
2.2.2. Şirketten Tahsil Edememe Şartı: Aranmaz
Kurum alacağının limited şirketin mal varlığından tahsil edilememesi şartı limited şirket ortaklarına uygulanan genel Kanun olan 6183 sayılı Kanun’da aranan şart olup, şirketin “kanuni temsilcilerinin sorumluluğunu” düzenleyen ve özel Kanun niteliğinde olan 5510 s. Kanun’da aranmamaktadır. Bu nedenle “kanuni temsilci” sıfatı ile Kurum’a olan borçlardan sorumluluk için şirketten tahsil edilememesi şartının aranmayacağı belirtilmelidir. ( Yargıtay HGK 21.01.2020 tarihli, 2017/1965 E.  ,  2020/35 K. )
 
2.2.3. Sorumluluk Dönemi ve Yetki Devirleri
Limited şirket ortağı hisse devredildikten sonra tahakkuk eden prim borçlarından sorumlu değildir. Aynı kural yönetici için de geçerlidir. Yöneticinin yetkilerini devrettikten sonra tahakkuk eden prim borçlarından sorumluluğu bulunmamaktadır. İmza ve temsile yetkili kılınan kişinin kendinden önceki dönemde tahakkuk eden borçlardan sorumluluğunun bulunmadığı kabul edilmekle birlikte bu konuda farklı görüşlerin bulunduğu da ifade edilmelidir.
 
2.3. İmza ve Temsil Yetkisi Olmamakla Birlikte Müdürlük Görevi Olan Şirket Ortağının SGK Borçlarından Sorumluluğu
İmza ve temsil yetkisi bulunmayan müdürlerin “üst düzey yönetici” sıfatını taşıyıp taşımadığının her somut olayda araştırılması gerekmektedir. Kimlerin üst düzey yönetici sayılacağına ilişkin detaylı yazımızı buradan okuyabilirsiniz. Belirtmek gerekir ki “borç ödeme” yönünde yetkisi bulunan herkes üst düzey yönetici konumunda sayılmakta ve kanuni temsilci gibi sorumlu tutulmaktadır.
 
2.4. Vekaletname ile Temsile Yetkisi Olan Limited Şirket Ortağının SGK Borçlarından Sorumluluğu
Şirketi temsil ve ilzama yetkili kişi tarafından düzenlenen vekaletname uyarınca şirketi temsil eden kimse, vekaletnamesini ticaret siciline tescil ettirmemiş olmakla birlikte, şirket adına Kurum nezdinde işlem yapmaya ve borç ödemeye yetkilendirilmiş ise üst düzey yönetici kapsamında sorumluluğunun bulunacağını değerlendiriyoruz.
 
Sonuç
Limited şirket ortakları şirketin SGK borçlarından şirketteki payları oranında şahsi malvarlıkları ile sınırsız sorumludur. Kurum tarafından ortaklar aleyhine takip yapılabilmesi için şirketten ve diğer müteselsil sorumlulardan borcun tahsil edilememesi veya tahsil edilemeyeceğinin anlaşılması gerekir. Limited şirket yöneticilerinin sorumluluğu şirket ortaklarının sorumluluğundan daha ağırdır. Nitekim şirketi temsile yetkililer ve üst düzey yöneticiler şirketle birlikte müteselsilen sorumludur. Bu kimseler için şirketten tahsil edememe şartı da aranmamaktadır.
 
Daha fazla bilgi, hukuki danışmanlık ve sorularınız için Whatsapp hattımızdan veya e-mail yoluyla bizimle hemen iletişime geçebilirsiniz. 24.12.2020
 
 
Kadir Uyanık

Av. Kadir Uyanık

Yazar, İzmir Barosu'na kayıtlı Avukat olup, aynı zamanda Ticaret Hukuku alanında yüksek lisans eğitimi görmektedir. Çalışmalarını Ticaret Hukuku ve Şirketler Hukuku alanında yoğunlaştırmıştır.