SGK Ödeme Emrine İtiraz Süresi 15 Gün, İtiraz İş Mahkemesine Yapılır
1- SGK Tarafından Düzenlenen Ödeme Emirlerine İtiraz / Ödeme Emrinin İptali
Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından düzenlenen ödeme emirlerinin kaynağı 6183 sayılı Kanundur. Bu kanun uyarınca düzenlenen ödeme emirlerine itiraz süresi ve usulü de yine 6183 sayılı Kanun ile belirlenir. Bunun yanında 5510 sayılı Kanun'un 88. Maddesi gereği görevli mahkemeye ilişkin özel düzenleme yapılmıştır.
1.1. SGK Tarafından Düzenlenen Ödeme Emirlerine İtiraz Süresi: 15 gün
İnternet ortamındaki çeşitli makalelerde bu süre 1 ay veya 7 gün şeklinde yazılmıştır. 6183 sayılı Kanun 01.01.2018 tarihinde yürürlüğe giren değişikliğe kadar itiraz süresini 7 gün olarak düzenlemişken, değişiklik ile bu süre 15 gün olarak değiştirilmiştir. ( 6183 s. K. Madde 55 )
1.2. SGK Tarafından Düzenlenen Ödeme Emirlerine İtiraz Yeri: İş Mahkemesi
SGK tarafından düzenlenen ödeme emirleri 6183 sayılı Kanun'a dayalı olarak düzenlenmektedir. Haliyle bu ödeme emirlerine itirazlar da yine 6183 sayılı Kanun'dan kaynaklanan uyuşmazlık niteliğindedir. Kanuni düzenleme gereği SGK ile ödeme emri borçlusu arasındaki uyuşmazlıklara bakmakla görevli mahkeme, İş Mahkemesidir. ( 5510 s. K. Madde 88/19 )
Burada 6183 s. Kanun'un 55. Maddesi gereği önce Kurum'un ilgili birimine yazılı itiraz dilekçesi verilmesi gerektiği fikri oluşabilecek ise de SGK nezdinde adı geçen komisyon bulunmadığından, itirazlar doğrudan mahkemeye yapılır.
1.3. Ödeme Emrine İtiraz Davası Tahsil İşlemlerini Durdurmaz
Aynı düzenleme ile açılacak itiraz davasının tahsili ve Kurum'un takip işlemlerini durdurmadığı düzenlenmiştir. Bu nedenle davanın ihtityati tedbir talepli olarak açılması yerinde olacaktır.
1.4. Ödeme Emrine İtiraz Davası Açmadan Önce SGK'ya Başvuru Zorunlu Değil
7036 s. Kanun'un 4. Maddesi gereği SGK aleyhine açılacak davalarda, davadan evvel Kurum'a başvuru zorunluluğu bulunmaktadır. Fakat SGK'ya başvuru zorunluluğunun istisnaları bulunmaktadır. Bunlardan biri de ödeme emrine itiraz davasıdır. SGK’ya başvuru zorunluluğunun bulunmadığı diğer davalar hakkında bilgi almak için tıklayınız.
"6183 sayılı Kanuna göre düzenlenerek tebliğ edilen ödeme emrinin iptali istemine ilişkin davalarda dava açmadan önce SGK’ya başvurulması gerekmez." (Yargıtay 21. Hukuk Dairesi, 29/04/2019 tarihli, 2018/6402 E. Ve 2019/3181 K. Sayılı kararı )
1.5. İdari Para Cezası İçin Düzenlenen Ödeme Emrine İtiraz Mercii: İş Mahkemesi
Kurum tarafından düzenlenen idari para cezası bildirimine itiraz edilmemesi ve ödemenin yapılmaması halinde Kurum ödeme emri düzenleyerek ilgiliye tebliğ eder. İdari para cezasına itiraz edilmiş olsa idi itirazın reddi ardından davaya bakmakla görevli mahkeme idare mahkemesine olmasına rağmen, idari para cezası için düzenlenen ödeme emrine itiraz davasına bakmakla görevli iş mahkemesi olarak belirlenmiştir. Bu durum Uyuşmazlık Mahkemesi tarafından da tartışılmış olup İş Mahkemesi yönünde karar verilmiştir. Detaylar için tıklayınız.
2- Özel Bir Durum Olarak: Re'sen Prim Tahakkuku
İşverenin sigortasız işçi çalıştırdığı yahut sigorta primlerinin eksik düzenlendiği kurum tarafında tespit edilirse, Kurum işverene bildirim yapar ve eksikliğin giderilmesin ister. İşveren tarafından bir ay içinde eksiklik giderilmez ise bu kez Kurum re’sen prim borcu düzenlemesinde bulunur. Re’sen prim borcu düzenlenmesine ilişkin itiraz ve dava usullleri hakkında daha detaylı bilgi için tıklayınız.
Sonuç
Sosyal Güvenlik Kurumu çeşitli durumlarda ilgili kişiye ödeme emri düzenleyip gönderebilir. Ödenmeyen sigorta primleri borcu, ödenmeyen idari para cezası borcu, yersiz ödemelerin iade edilmesine ilişkin talepler, şirketin ödemediği sigorta prim borçlarından yöneticilerinin sorumluluğunda olduğu gibi. Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından düzenlenen ödeme emri ve bu ödeme emrinden sonra yapılan her işlemde çıkacak uyuşmazlıklarda 6183 sayılı Kanun uygulanacak ise de görevli mahkeme İş Mahkemesidir. Bu nedenle ödeme emrine itiraz süresi veya diğer adıyla ödeme emrinin iptali davası açma süresi 15 gün olarak 6183 sayılı Kanun’dan kaynaklanıyor olmakla, itiraz mercii /davaya bakmakla görevli mahkeme İş Mahkemesi olarak belirlenmiştir.
Daha fazla bilgi, hukuki danışmanlık ve sorularınız için Whatsapp hattımızdan veya e-mail yoluyla bizimle hemen iletişime geçebilirsiniz. 18.12.2020
Av. Kadir Uyanık
Yazar, İzmir Barosu'na kayıtlı Avukat olup, aynı zamanda Ticaret Hukuku alanında yüksek lisans eğitimi görmektedir. Çalışmalarını Ticaret Hukuku ve Şirketler Hukuku alanında yoğunlaştırmıştır.